Ruh sağlığı, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından bireyin potansiyelini gerçekleştirebilme, gündelik yaşam stresleri ile başa çıkabilme, üretken ve verimli olabilme, toplumlarına katkıda bulunabilme, hayattan zevk alabilme, diğer insanlarla etkileşimde bulunabilme, esneklik, yaratıcılık ve sorumluluk duygularını sürdürebilme kapasitesi olarak açıklanmaktadır. Ruh sağlığı; karar verme, ilişkiler kurma ve içinde yaşanılan dünyayı şekillendirme konusundaki; bireysel ve kolektif yeteneklerin temelini oluşturan sağlık ve esenliğin ayrılmaz bir bileşenidir.

Ruh Sağlığını Etkileyen Bazı Faktörler 

• Genetik ve duygusal faktörler
• Şiddet, yoksulluk, eşitsizlik ve çevresel yoksunluk vb. sosyo-ekonomik ve çevresel koşullar
• Madde kullanımı
• Erken çocukluk dönemi gibi, gelişim sürecindeki bazı hassas evreler

Sürdürülebilir Kalkınma Perspektifinden Ruh Sağlığı 

Birleşmiş Milletler'in 2015 yılında kabul ettiği “Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları” (Sustainable Development Goals), küresel düzeyde sürdürülebilir kalkınmayı teşvik etmek, yoksulluğu sona erdirmek, eşitsizlikleri azaltmak ve çevresel sürdürülebilirliği sağlamak amacıyla belirlenen on yedi farklı hedeften oluşmaktadır. Söz konusu hedeflerle, 2030 yılına kadar dünya genelinde sosyal, ekonomik ve çevresel alanlarda ilerleme sağlanması amaçlanmaktadır.

BM Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri

Günümüz dünyasında sürdürülebilir kalkınma, yalnızca ekonomik büyümeyi değil, aynı zamanda bireylerin ve toplumların ruhsal sağlığını da içermektedir. Birleşmiş Milletler'in belirlediği Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları, bu kapsamlı yaklaşımın bir yansımasıdır. Ruh sağlığı, bireylerin ve toplumların genel yaşam kalitesini etkileyen kritik bir unsurdur. Bir kişi ruhsal sağlığını koruyabildiğinde, sadece kendi potansiyelini gerçekleştirme şansını artırmakla kalmaz, aynı zamanda çevresindeki topluma da olumlu katkılarda bulunabilir. Bu bağlamda, Birleşmiş Milletler'in SDGs çerçevesinde ruh sağlığının ayrı bir öneme sahip olduğunu vurgulamak oldukça önemlidir.

Öncelikle, yoksullukla mücadelede ruh sağlığına odaklanmak, insanların sürdürülebilir kalkınmanın faydalarından eşit bir şekilde yararlanmalarını sağlamak açısından kritiktir. Yoksulluk sık sık stres, belirsizlik ve toplumsal dışlanma ile ilişkilidir, bu da ruhsal sağlığı olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle, yoksulluğun kök nedenlerini ele almak ve insanlara psikososyal destek sağlamak, sürdürülebilir bir geleceğin inşasında temel bir adımdır.

Bunun yanında ruh sağlığı için çözüm sadece sağlık sektöründe aranmamalıdır. Sürdürülebilir Kalkınma’nın nihai hedefi iyi ortaklıklar sağlamaktır. Ruh sağlığı ortakları arasında sivil toplum, özel sektör, hükümetler ve sivil toplum kuruluşları yer almaktadır. Bu ortaklıklardan alınan dersler genel Sürdürülebilir Kalkınma Hedefi gündemine uygulanabilir. Bu noktada aşağıdaki 5 ilke esastır:

• Yoksullukla, açlık ve hijyensiz ortamlarla mücadele.
• Sağlık ve eğitim.
• Eşitlik, barış ve adaleti teşvik etmek.
• Ekonomik refah, sürdürülebilir işbirlikleri ve meslekler
• Gezegeni ve doğal kaynakları korumak.

Sonuç olarak, sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşmak için ruh sağlığını merkeze koymak, bireylerin ve toplumların dayanıklılığını artırmak ve daha adil, dengeli bir dünya inşa etmek için kritik bir adımdır. Bu, sadece bireylerin içsel güçlerini keşfetmelerine ve geliştirmelerine değil, aynı zamanda toplumların daha sağlıklı, mutlu ve sürdürülebilir bir gelecek inşa etmelerine de yardımcı olacaktır. Ruh sağlığı, sürdürülebilir kalkınmanın temel taşlarından biridir ve bu gerçeği dikkate almak, daha kapsamlı bir kalkınma vizyonunun bir parçası olmalıdır.