• Sağlık sorunlarının mümkün olduğunca erken tespit edilmesine ve uygun tedavi yöntemlerinin hayata geçirilmesine destek olur.
• Multidisipliner temeli ile hastalığın nedenini oluşturan sosyo-ekonomik nedenlere de odaklanır ve etkili çözüm için önemli ipuçları verir.
• Nüfusun tamamına odaklanır, dolayısıyla dezavantajlı duruma düşen birey yoktur.
• Sağlık tehditleri konusunda toplumun bilgi sahibi olmasının sağlar.
• Önleme çalışmaları sayesinde tedavi için ayrılan bütçeden daha düşük bir maliyet sunar.

Sürdürülebilir kalkınmanın temel ayaklarından birini oluşturan halk sağlığı, ekonomiden sosyal katılıma, iklim değişikliğinden güvenliğe kadar pek çok konu ve alanla etkileşim içerisindedir. Dolayısıyla küresel kalkınmanın gerekliliklerinden biri olan iş birliği hususu, halk sağlığı uygulamalarının ayrılmaz bir parçasıdır.

2000-2015 yılları arasında uygulamaya konulan Binyıl Kalkınma Hedefleri’nin bazı hastalıklar özelinde ortaya koyduğu birtakım hedefler söz konusuyken 2015 yılında belirlenen Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları, sağlık konusunda daha kapsamlı bir hedef ortaya koymaktadır. Bu amaçla “Sağlıklı yaşamları garanti altına almak ve her yaştan herkes için refahı teşvik etmek” hedefi doğrultusunda BM tarafından küresel bir eylem çağrısında bulunulmaktadır. Uluslararası Yeşilay Federasyonu olarak bu hedefin yerelleştirilmesi ve farklı aktörler arasında iş birliği kurulması yönünde çalışmalarımızı sürdürüyoruz.

Halk sağlığı çalışmalarının en başarılı şekilde yürütüldüğü ülkeler gelişmiş ülkelerdir. Bir ülkenin en önemli sermayesinin, doğal kaynağının sağlıklı insan gücü olduğunun farkında olan bu ülkeler, sağlık politikalarını oluştururken, sağlık hizmetlerini hastanelerde hasta tedavisi faaliyetleri ile sınırlı görmek yerine, halkın sağlığını koruyucu ve geliştirici faaliyetlere öncelik vermeye önem verirler. Bu nedenle, hiç kimse sağlık kuruluşlarına “benim ömrümü uzatın”, “çocuklarımı bulaşıcı hastalıklara, zararlı madde alışkanlıklarına karşı koruyun, ölmelerini önleyin” gibi nedenlerle başvurmadığı halde, halk sağlığına önem veren ülkelerde doğumda beklenen ortalama yaşam süresi diğer ülkelerden çok daha uzun, bebek ve çocuk ölümleri çok daha az, tüm sağlık göstergeleri çok daha iyidir.

Küresel boyutta, birçok ülkede bağımlılıkla mücadeledeki en büyük zorluk, uygun tedavi ve destek hizmetlerine erişimdeki eşitsizliklerdir. Özellikle düşük gelirli ülkelerde, bağımlılık tedavisi için yeterli kaynaklar ve uzmanlık bulunmayabilir. Bu durum, bağımlılıkla mücadelede küresel eşitsizliği beraberinde getirir.

Bunun önüne geçmek amacıyla UYEF, bağımlılıkta halk sağlığı konusunda farkındalık sağlayabilmek için Ülke Yeşilayları ile birlikte küresel çapta mücadele vermektedir. 

Küresel boyutta ele alındığında, yılda 8 milyondan fazla ölüme neden olması nedeniyle tütün kullanımı en büyük halk sağlığı tehditlerinden biri olmaya ve tütün kontrolü küresel bir sağlık önceliği olmaya devam etmektedir. Dünya Sağlık İstatistikleri 2023 yılı raporunda Alkol tüketiminde, 2000 ile 2019 yılları arasında Avrupa (%17 düşüş) ve Afrika (%18 düşüş) bölgelerinde kişi başına tüketimde büyük düşüşler yaşanırken, Amerika Bölgesi’nde durgunluk ve Güneydoğu Asya (%112 artış) ve Batı Pasifik (%40 artış) bölgelerinde kişi başına tüketimde önemli artışlar gözlemlenmiştir.

Ayrıca Tension Trusted Source’ta yayımlanan bir araştırma, günde az miktar dahi olsa alkol içmenin kan basıncını yükselttiğini bulgulamıştır.

Kumar konusundaki güncel araştırmalar ise ergenlik çağına gelmiş kişilerin yaklaşık %40’nın simüle edilmiş kumar oyunu oynadıklarını göstermektedir. Ancak finansal risk içermeyen bu oyunların yine de kişilerin kumara ilgisini arttırabileceği ifade edilmektedir. Video oyunları ve çevrimiçi kumar oyunlarıyla büyüyen yetişkinlerin spor bahislerine yönelmesi hem kumar bağımlılarındaki hem de kumara erken maruz kalmış kişilerdeki etkilerini anlamaya çalışan araştırmacılar için en yeni alandır.

2023 yılı haziran ayında, Birleşmiş Milletler Uyuşturucu ve Suç Ofisi (UNODC) tarafından “Dünya Uyuşturucu Raporu” yayımlanmıştır. Rapora göre 15-64 yaş aralığındaki her 17 kişiden biri, bir yıl içinde en az bir uyuşturucu madde kullanmıştır. Tahmini uyuşturucu madde kullanıcı sayısı 2011’de 250 milyonken 2021’de 296 milyona yükselmiştir. Ayrıca Avrupa Uyuşturucu Raporu’na göre de esrar, Avrupa’da en yaygın tüketilen yasa dışı uyuşturucu madde olmaya devam etmektedir.

Halk sağlığı alanında verilen uğraşlar özel bir dünya görüşü, farklı bir felsefe gerektiren sadece hekimlerin değil sağlık veya sosyal bilimlerle ilgili pek çok mesleğin iş birliğine açık bir alandır.

Halk sağlığı çalışmalarının topluma yönelik olması, bireylerin talepleri olmaksızın yürütülmesi ve sonuçların çok uzun sürede ortaya çıkması nedeniyle, elde edilen başarılı sonuçlar kısa vadede görünür olmaz. Bu nedenle bağımlılıkla mücadelede başlıca doyum kaynağı insanların içinde yaşadıkları toplumun sağlık düzeyinde ve yaşam kalitesindeki iyileşmedir. Bu yönüyle Ülke Yeşilay’larının halk sağlığı alanındaki gönüllülük temelli mücadelesi küresel refah ve halk sağlığını besleyen kritik dinamikler mahiyetindedir.