• Yoksunluk Dönemi (0-1 ay), bu dönem, kişinin alkol veya maddeyi bıraktığı ilk zamanlardır. Kullanımın olmaması sebebiyle belirtilen ilk bir aylık dönemde fiziksel ve ruhsal yoksunluk belirtileri ortaya çıkmaktadır. Bu yoksunluk belirtileri herkeste aynı şekilde ortaya çıkmayabilir. Bazen fiziksel belirtilerin daha yoğun yaşandığını görürken bazen de ruhsal belirtilerin daha yoğun yaşandığını görebiliyoruz. Yoksunluk belirtilerinin değerlendirilmesi için tıbbi destek alınabilir, ruhsal ve tıbbi tedavinin de desteğiyle bu belirtiler kişinin hayatını daha az seviyede etkilemeye başlayacak ve azalarak sona erecektir.
• Erken İyileşme Dönemi (1-3 ay) ise, kişinin yoksunluk belirtilerinin azaldığı veya yaşanmadığı, alkol ve madde kullanma isteği duymadığı bir dönemdir. Kişi bu dönemde iyileştiğini ve buna bağlı olarak artık tedaviye ihtiyacı olmadığını düşünebilir. Bu da kendisi için riskli olan birtakım durumları gözden kaçırmasına yol açabilir. Bu aşamada bağımlı kişi bu durumlara karşı mutlaka bilgilendirilmelidir. Bunların yanı sıra kişide yorgunluk, halsizlik ve depresyon gözlenebilir.
• Uzamış İyileşme Dönemi (3-6 ay) ise, hayatının büyük bir kısmında odağına bağımlılığını oturtmuş olan kişinin bu bağımlılık davranışlarını bıraktığı için bir süre sonra ne yapacağını bilemeyebileceği bir dönemdir. Kişi, bundan kaynaklı keyifsizlik, hayattan zevk alamama, boşluk gibi hisler yaşayabilir. Tekrar bağımlılık davranışları gösterebileceği ve alkol-madde kullanımına sebebiyet verecek düşünce tuzaklarının olduğu bir dönemdir. Kişi bu dönemi kendine yardım gruplarına aktif katılım ve psikososyal desteğe devam ederek daha rahat atlatabilir.
• Yeniden Yapılanma Dönemi’nde (6 ay ve sonrası) bağımlı kişinin mücadele ettiği sırada önceki aşamaları geçip son aşama olan yeniden yapılanmaya gelmekte ve artık yeni arkadaşlıklar edinme, yeni keyifler bulma gibi yeni bir yaşam tarzı oluşturma başlamaktadır. Aynı zamanda kişi bu aşamada bir işe girebilir. Yani aslında bu evrede kişi birçok yoksunluk belirtisinden ve eskiye duyduğu özlem duygusundan sıyrılmakta bunun yerine yeni ve sağlıklı alışkanlıklar koyarak belli boşlukları doldurmaktadır.
• Son olarak iyileşme süreci ise, kişinin kendisini daha iyi tanımaya başladığı ve madde kullanımına neden olan etkenlerin farkına vardığı, bunlara müdahale etmeye yönelik beceriler kazandığı bir süreçtir. Tedavi süreci sonrasında hastalığın nüksetmemesi için iyileşme sürecinde edineceği kazanımlar son derece önemlidir.

Türkiye Yeşilay Cemiyeti hizmeti olan Yeşilay Danışmanlık Merkezi (YEDAM), temel olarak bağımlılara ve yakınlarına psikososyal destek hizmeti veren bir kurumdur, medikal detoksifikasyon veya medikal destek hizmeti yoktur. Danışanların tıbbi tedavi ihtiyacı değerlendirilerek ihtiyaç halinde danışanlar başka kurumlara yönlendirilmektedir.

Tıbbi destek ihtiyacı:

• Herhangi bir yoksunluk belirtisi varsa, belirtilerin şiddeti, sayısı artıyor ve yaşamını çok etkiliyorsa,
• Ciddi ve belirgin bir fiziksel ve/veya ruhsal hastalık varsa,
• Madde kullanımı sık tekrarlıyorsa, bırakma süreleri kısaysa,
• Daha önce uygulanan ayaktan tedaviler başarısız ise,
• Alkol/madde kullanımı için uygunsuz/sağlıksız bir ortamda yaşıyorsa (çevresi, yaptığı iş vb.)
• Eroin veya benzeri madde kullanımı varsa,
• Şaşkınlık hali varsa veya evdeyken şaşkınlık hali olduğunu belirtiyorlarsa (yer,yön ve zaman oryantasyonunu yitirme vb.)
• Epileptik (sara) nöbeti öyküsü varsa,
• Daha önce deliryum tremens geçirmişse yeniden ele alınır.

Bu bağlamda görüşmeye gelen bir kişide bu durumlardan en az bir tanesi varsa, Alkol ve Madde Tedavi Merkezi’ne (AMATEM) yönlendirilir. Tıbbi destek için yönlendirilen danışanlara Sosyal Hizmet Uzmanı’nın da eşlik etmesi; hastanedeki süreçlerini takip ederek YEDAM ile entegre bir tedavi sürecinin yürütülmesini sağlaması açısından önem taşımaktadır.